Η βραδυκαρδία είναι μια κατάσταση όπου η καρδιά παράγει σφύξεις σε ρυθμό μικρότερο από τον αναμενόμενο. Ο φυσιολογικός ρυθμός της καρδιάς ορίζεται ιστορικά μεταξύ 60 και 100 σφύξεων το λεπτό. Βραδυκαρδία θεωρείται όταν οι σφύξεις είναι κάτω από 60 το λεπτό. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι υπάρχουν αρκετοί οργανισμοί που θεωρούν βραδυκαρδία τις σφύξεις κάτω από 50 το λεπτό.
Η βραδυκαρδία μπορεί να είναι κάτι φυσιολογικό, ιδιαίτερα σε νέους αθλητικούς ασθενείς κατά τη διάρκεια του ύπνου ή σε δρομείς κατά τη διάρκεια της ηρεμίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η βραδυκαρδία δεν είναι ανησυχητική και αποτελεί αποτέλεσμα αυξημένου παρασυμπαθητικού τόνου, με σφύξεις που μπορεί να πέσουν ακόμα και στους 30 το λεπτό, και καρδιακές παύσεις να διαρκούν μέχρι και δύο δευτερόλεπτα να μην είναι σπάνιες.
Αιτίες Βραδυκαρδίας
Φάρμακα
Η καταστολή του φλεβόκομβου, του φυσικού βηματοδότη της καρδιάς, μπορεί να προκληθεί από διάφορα φάρμακα που επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό. Αυτά τα φάρμακα δρουν σε διαφορετικά επίπεδα του καρδιακού συστήματος, επηρεάζοντας τον φλεβόκομβο είτε άμεσα είτε μέσω του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Ακολουθούν οι κύριες κατηγορίες φαρμάκων που σχετίζονται με αυτή την επίδραση, μαζί με μερικά παραδείγματα:
- Παρασυμπαθομιμητικούς παράγοντες: Αυτά τα φάρμακα ενισχύουν την παρασυμπαθητική δραστηριότητα και επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό π.χ.Πιλοκαρπίνη, Νεοστιγμίνη
- Συμπαθολυτικά φάρμακα:Τα συμπαθολυτικά αναστέλλουν τη δράση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, προκαλώντας επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού. Παραδείγματα περιλαμβάνουν: Μετοπρολόλη (β-αποκλειστής), Ατενολόλη (β-αποκλειστής), Κλονιδίνη (ανταγωνιστής άλφα-2 υποδοχέων)
- Οπιοειδή και ηρεμιστικά: Ορισμένα οπιοειδή και ηρεμιστικά επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό μέσω καταστολής του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως:Μορφίνη, Διαζεπάμη
- Σιμετιδίνη: Η σιμετιδίνη, ένα φάρμακο για την αντιμετώπιση γαστρικών προβλημάτων (αναστολέας H2 υποδοχέων), μπορεί να προκαλέσει βραδυκαρδία σε ορισμένους ασθενείς.
- Δακτυλίτιδα (Διγοξίνη):Η διγοξίνη μειώνει τον καρδιακό ρυθμό, ενισχύοντας τον τόνο του παρασυμπαθητικού συστήματος, ειδικά σε περιπτώσεις καρδιακής ανεπάρκειας και κολπικής μαρμαρυγής.
- Μη διυδροπυριδινικούς αναστολείς διαύλων ασβεστίου: Αυτά τα φάρμακα επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό και μειώνουν την αγωγιμότητα του φλεβόκομβου. Παραδείγματα είναι η διλτιαζέμη και η βεραπαμίλη
- Ιβαμπραδίνη
- Αμιοδαρόνη και άλλα αντιαρρυθμικά φάρμακα
- Φάρμακα για τη χρόνια ηπατίτιδα C (σοφοσμπουβίρη και δακλατασβίρη)
- Λίθιο
- Χημειοθεραπευτικοί παράγοντες (.χ. θαλιδομίδη, λεναλιδομίδη, πακλιταξέλη)
Yπερβολική δραστηριότητα του πνευμονογαστρικού νεύρου:
Το πνευμονογαστρικό νεύρο παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του καρδιακού ρυθμού. Η υπερδιέγερσή του μπορεί να προκαλέσει επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού. Yπάρχουν διάφορα ερεθίσματα για την ενεργοποίηση του πνευμονογαστρικού, συμπεριλαμβανομένης της διέγερσης του καρωτιδικού κόλπου, του εμέτου, του βήχα και του χειρισμού Valsalva
Αυξημένη ενδοκρανιακή πίεση:
Η αύξηση της πίεσης εντός του κρανίου μπορεί να επηρεάσει τα κέντρα ελέγχου του καρδιακού ρυθμού στον εγκέφαλο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βραδυκαρδία ως αντισταθμιστικό μηχανισμό (Αντανακλαστικό Cushing).
Λοιμώξεις (όπως νόσος του Lyme, νόσος του Chagas):
Ορισμένες λοιμώξεις μπορούν να επηρεάσουν άμεσα το καρδιακό σύστημα αγωγιμότητας. Για παράδειγμα, η νόσος του Lyme μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στο μυοκάρδιο και διαταραχές αγωγιμότητας.
Υποθυρεοειδισμός:
Η ανεπάρκεια θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να επιβραδύνει τον μεταβολισμό και τη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος. Αυτό συχνά οδηγεί σε βραδυκαρδία ως μέρος της γενικής επιβράδυνσης των σωματικών λειτουργιών.
Νευρική ανορεξία:
Η σοβαρή υποσιτισμός και η απώλεια μυϊκής μάζας που σχετίζονται με τη νευρική ανορεξία μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία της καρδιάς. Η βραδυκαρδία είναι συχνή σε ασθενείς με νευρική ανορεξία ως προσαρμογή στη χαμηλή πρόσληψη θερμίδων.
Υποθερμία:
Η πτώση της θερμοκρασίας του σώματος κάτω από το φυσιολογικό επίπεδο επηρεάζει τη λειτουργία του καρδιακού ιστού. Η βραδυκαρδία είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού στην υποθερμία για τη διατήρηση ενέργειας.
Σοβαρή παρατεταμένη υποξία
παρατεταμένη έλλειψη οξυγόνου μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους καρδιακούς ιστούς και το σύστημα αγωγιμότητας. Η βραδυκαρδία μπορεί να εμφανιστεί ως αποτέλεσμα της προσπάθειας του οργανισμού να μειώσει την κατανάλωση οξυγόνου.
Ηλεκτρολυτικές διαταραχές
Ανισορροπίες στα επίπεδα ηλεκτρολυτών, ιδιαίτερα του καλίου και του ασβεστίου, μπορούν να επηρεάσουν τον καρδιακό ρυθμό. Για παράδειγμα, τόσο η υπερκαλιαιμία όσο και η υποκαλιαιμία (υψηλό και χαμηλό επίπεδο καλίου στο αίμα αντίστοιχα) μπορεί να οδηγήσουν σε βραδυκαρδία.
Σύνδρομο νοσούντος φλεβόκομβου:
Πρόκειται για μια διαταραχή του φυσικού βηματοδότη της καρδιάς. Μπορεί να προκαλέσει επεισόδια βραδυκαρδίας, ταχυκαρδίας ή εναλλαγή μεταξύ των δύο.
Συμπτώματα
Συμπτώματα Βραδυκαρδίας
Η πλειοψηφία των ασθενών με φλεβοκομβική βραδυκαρδία δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα συμπτώματα, ειδικά όταν τα αίτια είναι φυσιολογικά, όπως σε νέους αθλητές. Όταν υπάρχουν παθολογικά αίτια, οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν ζάλη, λιποθυμικά επεισόδια, κούραση, και αδυναμία άσκησης.
Έλεγχος Βραδυκαρδίας
Ο Βασικός έλεγχος βραδυκαρδίας συνήθως περιλαμβάνει:
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα
- Έλεγχο του θυρεοειδούς
- Υπέρηχος καρδιάς
- Έλεγχο λοιμωδών νόσων
- Αξιολόγηση των φαρμάκων που λαμβάνει ο ασθενής
- Holter για καταγραφή της συχνότητας και του είδους της βραδυκαρδίας
Αντιμετώπιση Βραδυκαρδίας
Η ασυμπτωματική βραδυκαρδία σε νέους αθλητικούς ανθρώπους κατά τη διάρκεια της ηρεμίας δεν χρειάζεται ιδιαίτερη θεραπεία, ιδιαίτερα αν μπορούν να αυξήσουν τους παλμούς τους κατά τη διάρκεια άσκησης. Από την άλλη, η συμπωματική βραδυκαρδία συνήθως υποδηλώνει βλάβη στο φλεβόκομβο ή στο ηλεκτραγωγό σύστημα της καρδιάς και οι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν βηματοδότη.
Πότε να Αναζητήσετε Ιατρική Βοήθεια;
Είναι σημαντικό να αναζητήσετε άμεση ιατρική βοήθεια εάν παρατηρήσετε τα ακόλουθα συμπτώματα σε συνδυασμό με χαμηλό καρδιακό ρυθμό:
- Επεισόδια ζάλης ή λιποθυμίας
- Αίσθημα αδυναμίας ή υπερβολικής κόπωσης
- Δυσκολία στην αναπνοή ή δύσπνοια
- Πόνος στο στήθος ή αίσθημα πίεσης
- Σύγχυση ή δυσκολία συγκέντρωσης
- Αδυναμία άσκησης ή εκτέλεσης καθημερινών δραστηριοτήτων
- Εάν έχετε διαγνωστεί με βραδυκαρδία και παρατηρήσετε επιδείνωση των συμπτωμάτων σας ή εμφάνιση νέων συμπτωμάτων, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας το συντομότερο δυνατό.
- Τέλος, εάν χρησιμοποιείτε βηματοδότη και παρατηρήσετε συμπτώματα βραδυκαρδίας, ή αν ο βηματοδότης σας φαίνεται να μη λειτουργεί σωστά, θα πρέπει να αναζητήσετε άμεση ιατρική φροντίδα.
Αυτός ο οδηγός προσφέρει μια λεπτομερή ματιά στη βραδυκαρδία και τις διάφορες αιτίες, συμπτώματα, και μεθόδους αντιμετώπισής της. Εάν έχετε οποιεσδήποτε απορίες ή ανησυχίες, παρακαλούμε να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.
