Τι είναι ο Υπεζωκότας;

Ο υπεζωκότας είναι μια λεπτή μεμβράνη που καλύπτει τους πνεύμονες και το εσωτερικό της θωρακικής κοιλότητας. Αποτελείται από δύο στρώματα: τον σπλαχνικό υπεζωκότα, ο οποίος καλύπτει άμεσα τους πνεύμονες, και τον τοιχωματικό υπεζωκότα, ο οποίος επενδύει το εσωτερικό των θωρακικών τοιχωμάτων. Αυτή η μεμβράνη παίζει σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση της αναπνοής, επιτρέποντας στους πνεύμονες να διαστέλλονται και να συστέλλονται ομαλά χωρίς τριβές. 

Ανατομία του Υπεζωκότα

1. Σπλαχνικός Υπεζωκότας

Ο σπλαχνικός υπεζωκότας είναι το στρώμα που περιβάλλει άμεσα τους πνεύμονες. Ακολουθεί τις καμπύλες των πνευμόνων και εισέρχεται ανάμεσα στους λοβούς τους. Ο κύριος ρόλος του είναι να προστατεύει και να βοηθά τους πνεύμονες κατά την αναπνοή, ενώ επιτρέπει την ομαλή κίνηση τους εντός του θωρακικού κλωβού.

2. Τοιχωματικός Υπεζωκότας

Ο τοιχωματικός υπεζωκότας επενδύει την εσωτερική πλευρά του θωρακικού κλωβού και το ανώτερο μέρος του διαφράγματος. Καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια των πλευρών και των μυών, προσφέροντας προστασία στους πνεύμονες από το περιβάλλον και βοηθά στην κίνηση του θωρακικού τοιχώματος κατά την αναπνοή.

3.Υπεζωκοτική Κοιλότητα

Μεταξύ του σπλαχνικού και του τοιχωματικού υπεζωκότα βρίσκεται η υπεζωκοτική κοιλότητα. Αυτή είναι μια στενή κοιλότητα που περιέχει μια μικρή ποσότητα πλευριτικού υγρού. Το υγρό αυτό λειτουργεί ως λιπαντικό που μειώνει την τριβή κατά τη διάρκεια της αναπνοής. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το υγρό αυτό διατηρείται σε μικρές ποσότητες και επιτρέπει την ομαλή λειτουργία των πνευμόνων.

Λειτουργία του Υπεζωκότα

Ο υπεζωκότας έχει δύο βασικές λειτουργίες:

• Μείωση της τριβής: Το πλευριτικό υγρό στην υπεζωκοτική κοιλότητα λειτουργεί ως φυσικό λιπαντικό, επιτρέποντας στους πνεύμονες να κινούνται ομαλά κατά την εισπνοή και την εκπνοή.
• Διατήρηση αρνητικής πίεσης: Η υπεζωκοτική κοιλότητα διατηρεί μια ελαφρώς αρνητική πίεση, η οποία βοηθά τους πνεύμονες να διαστέλλονται και να συστέλλονται κατά την αναπνοή.

Παθήσεις του Υπεζωκότα

Ορισμένες ιατρικές και χειρουργικές καταστάσεις μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία του υπεζωκότα:

1. Πλευρίτιδα: φλεγμονή του υπεζωκότα, συχνά προκαλούμενη από λοιμώξεις (π.χ. πνευμονία), αυτοάνοσα νοσήματα, ή τραυματισμούς. Προκαλεί έντονο πόνο στο στήθος, ιδιαίτερα κατά την αναπνοή.
2. Πλευριτική Συλλογή: είναι η συγκέντρωση υγρού στην υπεζωκοτική κοιλότητα. Μπορεί να προκληθεί από καρδιακή ανεπάρκεια, λοιμώξεις, ή καρκίνο και προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή.
3. Εμπύημα: Το εμπύημα είναι μόλυνση του υγρού στην υπεζωκοτική κοιλότητα, προκαλώντας τη δημιουργία πύου. Προκαλείται συχνά ως επιπλοκή πνευμονίας.
4. Πνευμοθώρακας: Είναι η διαρροή αέρα στην υπεζωκοτική κοιλότητα, προκαλώντας κατάρρευση του πνεύμονα. Μπορεί να προκληθεί από τραύματα ή αυθόρμητα, χωρίς προφανή αιτία.
5. Αιμοθώρακας: Ο αιμοθώρακας είναι η συσσώρευση αίματος στην υπεζωκοτική κοιλότητα, συνήθως ως αποτέλεσμα τραυματισμού στον θώρακα ή ρήξης αιμοφόρου αγγείου. Ο ασθενής εμφανίζει έντονο πόνο, δύσπνοια και ταχυκαρδία.
6. Μεσοθηλίωμα: Το μεσοθηλίωμα είναι καρκίνος του υπεζωκότα, συνδεδεμένος κυρίως με την έκθεση στον αμίαντο.