Οξεία Χολοκυστίτιδα: Συμπτώματα, Παράγοντες Κινδύνου και Θεραπεία

Η οξεία χολοκυστίτιδα είναι μια ξαφνική φλεγμονή της χοληδόχου κύστης, συνήθως ως αποτέλεσμα ερεθισμού από λίθο (πέτρα στη χολή). Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν λοιμώξεις, παρατεταμένη ασιτία ή βαριά νόσο.Η χοληδόχος κύστη είναι ένα όργανο που αποθηκεύει τη χολή και βοηθάει στην πέψη της τροφής. Πέτρες ή λάσπη στη χολή μπορεί να φράξουν τη ροή της χολής και να προκαλέσουν χολοκυστίτιδα.

Παράγοντες Κινδύνου για Οξεία Χολοκυστίτιδα

1. Οικογενειακό ιστορικό χολολιθίασης.
2. Διατροφή υψηλή σε λίπη.
3. Παχυσαρκία.
4. Διαβήτης.
5. Γυναίκες με πολλούς τοκετούς.
6. Γρήγορη απώλεια βάρους.

Τύποι Οξείας Χολοκυστίτιδας

Υπάρχουν δύο τύποι οξείας χολοκυστίτιδας: η οξεία λιθιασική χολοκυστίτιδα και η οξεία αλιθιασική χολοκυστίτιδα.

• Οξεία Λιθιασική Χολοκυστίτιδα: Προκαλείται από απόφραξη του κυστικού πόρου από πέτρα ή λάσπη. Αυτή η απόφραξη εμποδίζει τη ροή της χολής, προκαλώντας φλεγμονή και διόγκωση της χοληδόχου κύστης. Είναι η πιο συχνή μορφή χολοκυστίτιδας.
• Οξεία Αλιθιασική Χολοκυστίτιδα: Είναι πιο σπάνια αλλά και πιο σοβαρή. Δεν προκαλείται από λίθο ή λάσπη, αλλά από άλλες αιτίες όπως σοβαρή νόσος, λοιμώξεις, τραύμα ή ισχαιμία της χοληδόχου κύστης.

Συμπτώματα της Οξείας Χολοκυστίτιδας

Το κύριο σύμπτωμα της οξείας χολοκυστίτιδας είναι ο πόνος στο δεξιό υποχόνδριο, δηλαδή στην πάνω δεξιά περιοχή της κοιλιάς. Μερικές φορές, ο πόνος μπορεί να αντανακλά στη δεξιά ωμοπλάτη. Ο πόνος επιδεινώνεται με βαθιές αναπνοές και η περιοχή της κοιλιάς είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην ψηλάφηση.

Άλλα συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ναυτία και έμετο.
• Πυρετό.
• Απώλεια της όρεξης.
• Σπάνια, ίκτερος(κιτρίνισμα του δέρματος) λόγω απόφραξης του χοληδόχου πόρου (Σύνδρομο Mirizzi).

Διάγνωση της Οξείας Χολοκυστίτιδας

Η διάγνωση γίνεται μέσω:

• Ιατρικού ιστορικού και φυσικής εξέτασης.
• Εξετάσεων αίματος που μπορεί να δείξουν αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων, των ηπατικών ενζύμων (SGOT, SGPT), της CRP, της αλκαλικής φωσφατάσης (ALP) και της χολερυθρίνης.
• Απεικονιστικών εξετάσεων όπως ο υπέρηχος, που μπορεί να δείξει πάχυνση των τοιχωμάτων της χοληδόχου κύστης, πέτρες ή υγρό γύρω από αυτή. Εάν ο υπέρηχος δεν επαρκεί, μπορεί να γίνει αξονική τομογραφία κοιλιάς.

Επιπλοκές

Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η χολοκυστίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε:

• Γάγγραινα: Νέκρωση της χοληδόχου κύστης.
• Ρήξη χοληδόχου κύστης: Η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει περιτονίτιδα, μια σοβαρή λοίμωξη της κοιλιακής κοιλότητας.
• Χοληδοχολιθίαση: Πέτρες στη χολή που μετακινούνται στους χοληφόρους πόρους και προκαλούν απόφραξη.

Θεραπεία της Οξείας Χολοκυστίτιδας

Η οξεία χολοκυστίτιδα αντιμετωπίζεται κυρίως χειρουργικά με την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, γνωστή ως χολοκυστεκτομή. Η χοληδόχος κύστη δεν είναι ζωτικό όργανο, οπότε οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή χωρίς αυτή, με ελάχιστους ή καθόλου περιορισμούς. Όμως, πώς αφαιρείται η χοληδόχος κύστη και τι επιλογές υπάρχουν;

Η πιο συνηθισμένη μέθοδος αφαίρεσης της χολής σήμερα είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Το όνομα προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις “λαπάρα” (κοιλιά) και “σκοπώ” (κοιτάζω), καθώς η διαδικασία περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός λεπτού εργαλείου, του λαπαροσκοπίου, μέσα από μικρές τομές στην κοιλιά. Αυτή η τεχνική είναι λιγότερο επεμβατική σε σχέση με την ανοιχτή χολοκυστεκτομή , με μικρότερες τομές, λιγότερο πόνο και ταχύτερη ανάρρωση. Εξέλικη της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής είναι η ρομποτικά υποβοηθούμενη χολοκυστεκτομή. Αυτή είναι μια σύγχρονη εκδοχή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, όπου ο χειρουργός χρησιμοποιεί ένα ρομποτικό σύστημα για να αφαιρέσει τη χοληδόχο κύστη. Προσφέρει ακόμα μικρότερες τομές, ταχύτερη ανάρρωση, και λιγότερο μετεχγειρητικό πόνο σε σχεση με την λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Το μόνο μειονέκτημα; Είναι πιο ακριβή και δεν είναι διαθέσιμη σε όλα τα νοσοκομεία.

Σε πιο περίπλοκες καταστάσεις, όπως όταν υπάρχει εκτεταμένη φλεγμονή ή συμφύσεις από προηγούμενες επεμβάσεις, η λαπαροσκοπική προσέγγιση μπορεί να μην είναι εφικτή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, προτιμάται η ανοιχτή χολοκυστεκτομή. Αυτή η μέθοδος γίνεται μέσω μιας μεγαλύτερης τομής, που επιτρέπει στον χειρουργό να έχει καλύτερη ορατότητα και πρόσβαση στην περιοχή. Αυτή η προσέγγιση συνοδεύεται από μεγαλύτερη ανάρρωση και περισσότερες μέρες στο νοσοκομείο, σε σύγκριση με τις λαπαροσκοπικές μεθόδους.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, όταν ο ασθενής είναι πολύ ασταθής (π.χ. σηπτικό σοκ) για να υποβληθεί άμεσα σε χειρουργείο, μπορεί να χορηγηθούν αντιβιοτικά και να τοποθετηθεί ένας σωλήνας για προσωρινή αποστράγγιση της χοληδόχου κύστης (χολοκυστοστομία), μέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του και να επιτραπεί το χειρουργείο

Τύποι Τομών στη Χολοκυστεκτομή

Ανάλογα με το είδος της επέμβασης, διαφέρει και η τομή.

Aνοιχτή Χολοκυστεκτομή

Η ανοιχτή χολοκυστεκτομή χρησιμοποιεί την τομή Murphy, γνωστή επίσης ως υποπλεύρια τομή ή τομή Kocher. Η τομή γίνεται κάτω από το δεξιό πλευρικό τόξο (κάτω από τα πλευρά), για να προσφέρει άμεση πρόσβαση στη χοληδόχο κύστη και στο ήπαρ. Συνήθως, η τομή έχει μήκος 10-15 εκατοστά, αν και μπορεί να ποικίλει ανάλογα με την ανατομία του ασθενούς και την πολυπλοκότητα της επέμβασης. Αυτή η τομή παρέχει στον χειρουργό ένα ευρύ πεδίο όρασης και πρόσβαση στη χοληδόχο κύστη, τους χοληφόρους πόρους και τα γύρω όργανα, καθιστώντας την ιδανική για περιπτώσεις όπου απαιτείται πιο σύνθετη ανατομή ή εξερεύνηση.

Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή

Στη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, ο χειρουργός συνήθως κάνει τέσσερις μικρές τομές. Αυτές οι τομές χρησιμοποιούνται για την εισαγωγή του λαπαροσκοπίου (κάμερα) και των χειρουργικών εργαλείων. Η συνήθης διάταξη των τομών είναι η εξής:

• Μία τομή κοντά στον αφαλό για το λαπαροσκόπιο, επιτρέποντας στον χειρουργό να βλέπει μέσα στην κοιλιά.
• Μία ή δύο τομές στο δεξιό άνω μέρος της κοιλιάς για τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση και αφαίρεση της χοληδόχου κύστης.
• Μία επιπλέον τομή κάτω από το πλευρικό τόξο στη δεξιά πλευρά για την εισαγωγή άλλων εργαλείων ή για έλξη.

Το μέγεθος αυτών των τομών είναι συνήθως μικρό (περίπου 5 έως 10 χιλιοστά), και επουλώνονται με ελάχιστη ουλή.

Ρομποτική Χολοκυστεκτομή

Η ρομποτική χολοκυστεκτομή αποτελεί μια πιο εξελιγμένη εκδοχή της λαπαροσκοπικής τεχνικής. Όπως και στη λαπαροσκοπική μέθοδο, συνήθως χρησιμοποιούνται τέσσερις μικρές τομές, όμως το ρομποτικό σύστημα παρέχει μεγαλύτερη ακρίβεια στις κινήσεις του χειρουργού. Αυτό επιτρέπει ένα πιο ομαλό και ακριβές αποτέλεσμα κατά τη διάρκεια της επέμβασης.

Μία από τις πιο καινοτόμες τεχνικές για την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης είναι η Χολοκυστεκτομή Μονού Σημείου με Ρομποτική Υποβοήθηση (Single-Site Robotic Cholecystectomy). Τι την κάνει τόσο ξεχωριστή; Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μεθόδους που απαιτούν πολλές τομές, εδώ χρησιμοποιείται μόνο μία μικρή τομή στον αφαλό. Αυτή η τομή, κρυμμένη μέσα στη φυσική πτυχή του αφαλού, αφήνει ελάχιστα έως καθόλου ορατά σημάδια μετά την επέμβαση.