Η Νόσος των Λεγεωνάριων είναι μια σοβαρή μορφή πνευμονίας που μπορεί να γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνη για ορισμένες ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Στο παρόν άρθρο, θα εξετάσουμε την ιστορία της νόσου, τον τρόπο με τον οποίο προκαλείται, τα συμπτώματά της, τη διάγνωση και τη θεραπεία της, καθώς και τα μέτρα πρόληψης που μπορούν να ληφθούν.
Ο Οργανισμός που Προκαλεί τη Νόσο των Λεγεωνάριων
Η Νόσος των Λεγεωνάριων προκαλείται από το βακτήριο Legionella pneumophila. Αυτό το βακτήριο ζει και αναπτύσσεται σε ζεστές και υγρές συνθήκες, όπως σε δεξαμενές ζεστού νερού, συστήματα ψύξης και θέρμανσης, spa, ντους και ακόμα και σε μεγάλα συστήματα παροχής νερού. Το βακτήριο μπορεί να εισέλθει στο ανθρώπινο σώμα μέσω της εισπνοής μικροσκοπικών σταγονιδίων νερού ή αερολύματος που περιέχουν το βακτήριο.
Πότε Ταυτοποιήθηκε η Νόσος των Λεγεωνάριων
Ενώ το βακτήριο της λεγιονέλλας υπήρχε ανέκαθεν στο περιβάλλον, ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1976, όταν ξέσπασε μια επιδημία πνευμονίας ανάμεσα στους συμμετέχοντες σε ένα συνέδριο της Αμερικανικής Λεγεώνας (ένας σύλλογος βετεράνων των Η.Π.Α) στο ξενοδοχείο Bellevue-Stratford της Φιλαδέλφειας, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην επιδημία αυτή, 189 άνθρωποι αρρώστησαν συνολικά και 29 από αυτούς πέθαναν. Η έρευνα που ακολούθησε οδήγησε στην απομόνωση ενός νέου βακτηρίου, το οποίο ονομάστηκε Legionella pneumophila, από το οποίο πήρε το όνομά της η Νόσος των Λεγεωνάριων.
Η λεγιονέλλα απομονώθηκε στον πύργο ψύξης του κλιματιστικού συστήματος του ξενοδοχείου. Ο πύργος ψύξης αποτελεί μέρος του συστήματος που ψύχει και κυκλοφορεί τον αέρα σε μεγάλα κτίρια. Στην προκειμένη περίπτωση, τα βακτήρια αναπτύχθηκαν στο ζεστό και υγρό περιβάλλον του πύργου ψύξης και στη συνέχεια διασπάρθηκαν μέσω του συστήματος εξαερισμού του ξενοδοχείου, οδηγώντας στην εισπνοή μολυσμένων αερολυμάτων από τους επισκέπτες, γεγονός που τελικά προκάλεσε το ξέσπασμα της Νόσου των Λεγεωνάριων.
Πώς Κάποιος Μπορεί να Κολλήσει Λεγιονέλλα;
Η έκθεση σε αερόλυμα που περιέχει το βακτήριο είναι ο κύριος τρόπος μετάδοσης της νόσου. Αυτό σημαίνει ότι άνθρωποι που βρίσκονται κοντά σε μολυσμένα συστήματα νερού, όπως κλιματιστικά, ντους ή spa, έχουν υψηλότερο κίνδυνο να εκτεθούν. Η μετάδοση της νόσου δεν μπορεί να γίνει από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Παράγοντες Κινδύνου για τη Νόσο των Λεγεωνάριων
Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της Νόσου των Λεγεωνάριων, εάν κάποιος έρθει σε επαφή με το βακτήριο, περιλαμβάνουν την ηλικία άνω των 50 ετών, το κάπνισμα, την ύπαρξη χρόνιας πνευμονοπάθειας ή άλλων χρόνιων ασθενειών, όπως διαβήτη ή καρδιακές παθήσεις, καθώς και την ανοσοκαταστολή.
Συμπτώματα της Νόσου των Λεγεωνάριων
Τα συμπτώματα της Νόσου των Λεγεωνάριων μοιάζουν συχνά με εκείνα της κοινής πνευμονίας, αλλά μπορεί να είναι πιο σοβαρά. Αυτά περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, ρίγη, μυϊκούς πόνους, πονοκέφαλο και βήχα που μπορεί να είναι ξηρός ή με φλέγματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να παρουσιαστούν επίσης ναυτία, διάρροια και σύγχυση. Τα συμπτώματα συνήθως αρχίζουν 2 έως 10 ημέρες μετά την έκθεση στο βακτήριο.
Διαφορές Λεγιονέλλας με την Κοινή Πνευμονία
Παρότι τα συμπτώματα της Νόσου των Λεγεωνάριων και της κοινής πνευμονίας μπορεί να είναι παρόμοια, υπάρχουν ορισμένες διαφορές που μπορούν να βοηθήσουν στη διάκριση των δύο. Για παράδειγμα, η Νόσος των Λεγεωνάριων είναι πιο πιθανό να προκαλέσει γαστρεντερικά συμπτώματα, όπως διάρροια και ναυτία, και να οδηγήσει σε σοβαρή νευρολογική δυσλειτουργία. Μερικές φορές συνοδεύεται από σχετική βραδυκαρδία. Επιπλέον, ακτινογραφικά η νόσος συνήθως επηρεάζει περισσότερους από έναν πνευμονικό λοβό, και οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν χαμηλό νάτριο στο αίμα, αυξημένη ουρία και κρεατινίνη, καθώς και αυξημένες τρανσαμινάσες.
Ο πιο κοινός τρόπος επιβεβαίωσης της διάγνωσης της Νόσου των Λεγεωνάριων είναι η απομόνωση του αντιγόνου της λεγιονέλλας στα ούρα του ασθενή. Δυστυχώς, αυτό είναι εφικτό μόνο για τον ορότυπο 1 της λεγιονέλλας. Για τους υπόλοιπους ορότυπους μπορεί να χρησιμοποιηθεί PCR πτυέλων ή βρογχοκυψελιδικού υγρού. Ο ανοσοφθορισμός πτυέλων και τα αντισώματα ορού ανιχνεύουν επίσης μόνο τον ορότυπο 1 της λεγιονέλλας. Η Legionella pneumophila μπορεί επίσης να απομονωθεί σε καλλιέργεια πτυέλων εάν και εφόσον χρησιμοποιηθεί ειδικό μέσο καλλιέργειας από το εργαστήριο (BCYE Agar).
Θεραπεία της Νόσου των Λεγεωνάριων
Η θεραπεία της Νόσου των Λεγεωνάριων γίνεται με αντιβιοτικά. Οι μακρολίδες, όπως η αζιθρομυκίνη, και οι φθοριοκινολόνες, όπως η λεβοφλοξασίνη, είναι τα αντιβιοτικά πρώτης γραμμής για την αντιμετώπιση της νόσου. Η δοξυκυκλίνη και η κλαριθρομυκίνη είναι επίσης αποτελεσματικές θεραπείες. Η θεραπεία συνήθως διαρκεί 7 έως 10 ημέρες, αν και σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί μεγαλύτερη διάρκεια.
Πρόληψη της Νόσου των Λεγεωνάριων
Η πρόληψη της Νόσου των Λεγεωνάριων βασίζεται κυρίως στην κατάλληλη διαχείριση και συντήρηση των συστημάτων νερού και ψύξης. Αυτό περιλαμβάνει τον τακτικό καθαρισμό και απολύμανση των συστημάτων, την αποφυγή στάσιμων υδάτων και την παρακολούθηση της θερμοκρασίας του νερού ώστε να αποτραπεί η ανάπτυξη του βακτηρίου. Επιπλέον, είναι σημαντικό για άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες να είναι προσεκτικά σε περιβάλλοντα με δυνητικά μολυσμένα συστήματα νερού.
