Η διατροφή όχι μόνο αποτελεί βασικό παράγοντα στην εμφάνιση εκκολπωμάτων, αλλά παίζει και κεντρικό ρόλο στη θεραπεία της οξείας εκκολπωματίτιδας. Η διατροφή που πρέπει να ακολουθήσει κάποιος διαφέρει ανάλογα με το στάδιο της νόσου.
Άλλη διατροφή χρειάζεται στην οξεία φάση, άλλη στη φάση ανάρρωσης και άλλη μετά την πλήρη αποκατάσταση.
Στην αρχή, στόχος είναι να ξεκουραστεί το έντερο και να μειωθεί ο ερεθισμός και η φλεγμονή. Μετά την ανάρρωση, η διατροφή στοχεύει στην πρόληψη νέων επεισοδίων εκκολπωματίτιδας.
Ας δούμε αναλυτικά τι πρέπει να τρώει και τι να αποφεύγει κάποιος που περνάει ή έχει αναρρώσει από οξεία εκκολπωματίτιδα.
Διατροφή κατά την Οξεία Φάση της Εκκολπωματίτιδας
Στην οξεία φάση της εκκολπωματίτιδας, στόχος της διατροφής είναι να ξεκουράσει το έντερο και να μειώσει τη φλεγμονή. Αρχικά, οι ασθενείς με σοβαρά συμπτώματα ή που νοσηλεύονται παραμένουν νηστικοί (τίποτε από το στώμα) και λαμβάνουν ενδοφλέβια υγρά για να διατηρηθεί η ενυδάτωση και η ισορροπία ηλεκτρολυτών. Καθώς τα συμπτώματα αρχίζουν να υποχωρούν, μπορούν να ξεκινήσουν με υδρική δίαιτα, η οποία περιλαμβάνει ζωμούς, ζελέ, διαφανείς χυμούς και τσάι. Αυτή η φάση βοηθά στη μείωση της μηχανικής πίεσης στο έντερο.
Με τη σταδιακή βελτίωση της κατάστασης, οι ασθενείς μπορούν να προχωρήσουν σε μη διαυγή, πλήρη υγρή δίαιτα, η οποία περιλαμβάνει πιο θρεπτικά υγρά όπως αραιωμένες κρέμες, γιαούρτια χωρίς κομμάτια φρούτων και πολτοποιημένες σούπες. Αυτές οι τροφές προσφέρουν περισσότερη ενέργεια και θρεπτικά συστατικά χωρίς να επιβαρύνουν το έντερο, επιτρέποντάς του να επουλωθεί σταδιακά.
Διατροφή στη Φάση Ανάρρωσης
Όταν τα συμπτώματα της οξείας εκκολπωματίτιδας έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, η διατροφή προσαρμόζεται ώστε να επανέλθει σταδιακά σε στερεές τροφές. Στη φάση αυτή:
- Ξεκινάμε με τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, όπως λευκό ψωμί, λευκό ρύζι, ζυμαρικά από λευκό αλεύρι και άπαχα κρέατα.
- Αποφεύγουμε τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες (όπως ωμά λαχανικά, όσπρια και δημητριακά ολικής άλεσης), καθώς μπορεί να επιβαρύνουν το έντερο που ακόμα αναρρώνει.
- Η επαναφορά των φυτικών ινών πρέπει να γίνει μόνο όταν ο ασθενής είναι εντελώς ασυμπτωματικός. Σε αυτή τη φάση, ξεκινά σταδιακά η εισαγωγή φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και δημητριακών ολικής άλεσης.
Τι να Κάνετε για να Μειώσετε τον Κίνδυνο Οξείας Εκκολπωματίτιδας
Μετά την πλήρη ανάρρωση, μπορείτε να υιοθετήσετε συγκεκριμένα μέτρα που συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου νέου επεισοδίου οξείας εκκολπωματίτιδας:
- Υιοθετήστε διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες: Καταναλώστε καθημερινά φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά ολικής άλεσης. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στη ρύθμιση της κινητικότητας του εντέρου και μειώνουν την πίεση στο τοίχωμά του.
- Ενυδατωθείτε επαρκώς: Πίνετε άφθονο νερό για να διευκολύνετε τη δράση των φυτικών ινών και να προλάβετε τη δυσκοιλιότητα.
- Διατηρήστε φυσιολογικό σωματικό βάρος: Η παχυσαρκία, ειδικά η κεντρικού τύπου, αυξάνει τον κίνδυνο εκκολπωματίτιδας.
- Ασκηθείτε τακτικά: Η σωματική άσκηση ενισχύει τη σωστή λειτουργία του εντέρου και μειώνει τον κίνδυνο φλεγμονής.
- Αποφύγετε το κάπνισμα: Το κάπνισμα σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών σε εκκολπωματική νόσο.
- Περιορίστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένων τροφίμων: Η υιοθέτηση πιο υγιεινής διατροφής συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου.
- Αποφύγετε τη συχνή χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ): Η κατάχρηση αυτών των φαρμάκων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο φλεγμονών στο έντερο.
Η υιοθέτηση αυτών των συνηθειών ενισχύει τη γενικότερη υγεία του πεπτικού συστήματος και συμβάλλει στην αποφυγή νέων επεισοδίων εκκολπωματίτιδας.
Σπόροι, Ξηροί Καρποί και Εκκολπωματίτιδα
Στο παρελθόν, οι γιατροί συνιστούσαν στους ασθενείς με εκκολπωμάτωση ή εκκολπωματίτιδα να αποφεύγουν τους σπόρους, τα καρύδια, το καλαμπόκι και το ποπ κορν, θεωρώντας ότι μικρά κομμάτια αυτών των τροφών θα μπορούσαν να παγιδευτούν μέσα στα εκκολπώματα και να προκαλέσουν φλεγμονή.
Ωστόσο, σύγχρονες μελέτες έδειξαν ότι δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην κατανάλωση σπόρων, ξηρών καρπών ή ποπ κορν και τον κίνδυνο εμφάνισης ή υποτροπής εκκολπωματίτιδας. Οι τροφές αυτές όχι μόνο δεν φαίνεται να επιδεινώνουν την κατάσταση, αλλά πολλές από αυτές — όπως οι ξηροί καρποί και οι σπόροι — είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες και ωφέλιμες για την υγεία του εντέρου.
Συνεπώς, σήμερα οι σπόροι και οι ξηροί καρποί δεν απαγορεύονται σε άτομα που έχουν αναρρώσει από εκκολπωματίτιδα ή έχουν εκκολπώματα, εφόσον δεν τους προκαλούν ατομικά ενοχλήματα.
Συμπεράσματα
Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην πορεία και την πρόληψη της οξείας εκκολπωματίτιδας. Κατά την οξεία φάση, στόχος είναι η ξεκούραση του εντέρου μέσω ειδικών υγρών διαιτών. Στη φάση ανάρρωσης, η σταδιακή επαναφορά στερεών τροφών και η αποφυγή φυτικών ινών προστατεύουν το ευαίσθητο έντερο. Μετά την πλήρη ανάρρωση, η υιοθέτηση διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες και η τήρηση υγιεινών συνηθειών είναι καθοριστικής σημασίας για τη μείωση του κινδύνου νέων επεισοδίων.